how | May 7, 2024 
ในการเขียนโปรแกรมหรืองานโค้ดดิ้ง การมีความเข้าใจที่ชัดเจนในขั้นตอนและลำดับการทำงานเป็นสิ่งสำคัญ ซึ่ง Flow chart หรือ ผังงาน เป็นเครื่องมือที่ช่วยให้เราสามารถแสดงภาพรวมของกระบวนการ ขั้นตอน และตรรกะของระบบได้อย่างชัดเจน ในบทความนี้เราจะมาทำความรู้จักกับ Flow chart และเหตุผลที่ทำให้มันเป็นเครื่องมือที่สำคัญในงานโค้ดดิ้ง
ติดตามเนื้อหาที่น่าสนใจอื่นๆ ได้ที่ SPARK EDUCATION
Flow chart คืออะไร?
Flow chart หรือ ผังงาน คือ แผนภูมิที่แสดงลำดับขั้นตอนของกระบวนการ logic หรือ อัลกอริทึม โดยใช้สัญลักษณ์ต่างๆ เชื่อมต่อกัน ช่วยให้เข้าใจขั้นตอน วิเคราะห์ปัญหา และแก้ปัญหาได้ง่ายขึ้น Flow chart ประกอบด้วยสัญลักษณ์มาตรฐานที่ใช้แทนขั้นตอนต่างๆ เช่น การเริ่มต้น/สิ้นสุดกระบวนการ, กระบวนการ, การตัดสินใจ, การป้อนข้อมูล/แสดงผล เป็นต้น ซึ่งจะเชื่อมโยงกันด้วยลูกศรแสดงทิศทางการไหลของข้อมูล
ประเภทของ Flowchart
Flowchart มีหลายประเภท แต่ละประเภทมีวัตถุประสงค์และรูปแบบการใช้งานแตกต่างกัน ประเภทที่พบบ่อย ได้แก่
- System flowchart: แสดงภาพรวมของระบบทั้งหมด
- Program flowchart: แสดงลำดับขั้นตอนของโปรแกรม
- Data flowchart: แสดงการไหลของข้อมูล
- Document flowchart: แสดงการไหลของเอกสาร
สัญลักษณ์ที่ใช้ใน Flowchart
Flowchart ประกอบด้วยสัญลักษณ์ต่างๆ เชื่อมต่อกัน ในบทความนี้จะแสดง 5 สัญลักษณ์พื้นฐานที่ใช้ทั่วไป ดังนี้
1. Terminator: สัญลักษณ์เริ่มต้น และสิ้นสุด
สัญลักษณ์เริ่มต้น และสิ้นสุด ลักษะเป็นสี่เหลี่ยมผืนผ้าขอบมน หรือขบโค้ง ใช้กำหนดจุดเริ่มต้น และจุดสิ้นสุดของกระบวนการทำงาน
2. Process: สัญลักษณ์แสดงกระบวนการทำงาน
สัญลักษณ์แสดงกระบวนการทำงาน เป็นรูปสี่เหลี่ยมผืนผ้า ใช้เขียนแสดงขั้นตอนหรือกระบวนการทำงานโดยใช้ 1 สัญลักษณ์ต่อ 1 กระบวนการ เช่น ต้มน้ำ, เทน้ำใส่แก้ว ฯลฯ
3. Decision: สัญลักษณ์แสดงเกณฑ์ของทางเลือกเพื่อการตัดสินใจ
สัญลักษณ์แสดงการตัดสินใจ ลักษณะเป็นรูปสี่เหลี่ยมข้าวหลามตัด ใช้งานโดยการเขียนเงื่อนไขการเปรียบเทียบ หรือเกณฑ์ในการเลือก
4. Connector: ลูกศรเชื่อมต่อขั้นตอนขั้นตอน
ลูกศรเชื่อมต่อขั้นตอน เป็นลูกศรสำหรับชี้บอกลำดับขั้นตอนในการทำงานจากขั้นตอนหนึ่ง ไปยังอีกขั้นตอนหนึ่ง โดยลากเส้นจากขั้นตอนก่อนหน้า และหัวลูกศรจะชี้อยู่ติดกับสัญลักษณ์ของขั้นตอนถัดไปเสมอ
5. Input/Output: สัญลักษณ์แสดงข้อมูลเข้า/ออก
สัญลักษณ์แสดงข้อมูลเข้า/ออก ลักษณะเป็นรูปสี่เหลี่ยมคางหมู ใช้แสดงขั้ยตอนกระบวนการรับ หรือส่งข้อมูลออก เช่น ใช้กับกระบวนการที่คอมพิวเตอร์ต้องรับข้อมูลจากผู้ใช้งาน หรือให้คอมพิวเตอร์แสดงข้อมูลให้ผู้ใช้งานทราบ
ตัวอย่างขั้นตอนการชงชานม
Flowchart มีความสำคัญต่อ Coding
- ช่วยให้เข้าใจ logic ของโปรแกรม: Flowchart ช่วยให้ visualize ลำดับขั้นตอน logic และอัลกอริทึม ของโปรแกรม ช่วยให้นักพัฒนาเข้าใจภาพรวม วิเคราะห์ปัญหา และแก้ปัญหาได้ง่ายขึ้น
- ช่วยเขียนโปรแกรมได้อย่างมีประสิทธิภาพ: Flowchart ช่วยให้นักพัฒนาเขียนโปรแกรมได้อย่างมีลำดับ ชัดเจน รัดกุม และสามารถติดตามตรวจสอบขั้นตอนได้ง่าย
- ช่วยสื่อสารกับผู้อื่น: Flowchart ช่วยให้นักพัฒนาสามารถสื่อสาร อธิบาย และแลกเปลี่ยนความคิดเกี่ยวกับโปรแกรมกับผู้อื่นได้ง่ายขึ้น
- ช่วยแก้ไขข้อผิดพลาด: Flowchart ช่วยให้นักพัฒนาสามารถระบุจุดผิดพลาด วิเคราะห์สาเหตุ และแก้ไขข้อผิดพลาดในโปรแกรมได้ง่ายขึ้น
ตัวอย่างการใช้ Flowchart
Flowchart สามารถใช้กับ Coding ได้หลายกรณี ตัวอย่างเช่น
- การออกแบบโปรแกรม: Flowchart ใช้เพื่อออกแบบ วางแผน และกำหนดลำดับขั้นตอนของโปรแกรมก่อนการเขียนโค้ด
- การแก้ไขข้อผิดพลาด: Flowchart ใช้เพื่อวิเคราะห์ปัญหา ระบุจุดผิดพลาด และแก้ไขข้อผิดพลาดในโปรแกรม
- การอธิบายโปรแกรม: Flowchart ใช้เพื่ออธิบาย สื่อสาร และแลกเปลี่ยนความคิดเกี่ยวกับโปรแกรมกับผู้อื่น
ข้อดีของการใช้ Flow chart
ข้อดีของการใช้ Flow chart คือ ช่วยให้เข้าใจขั้นตอนการทำงานได้ชัดเจนขึ้น วิเคราะห์และแก้ไขปัญหาได้ง่ายขึ้น สื่อสารและอธิบายระบบให้ผู้อื่นเข้าใจได้ดีขึ้น รวมถึงช่วยในการวางแผน ออกแบบ และปรับปรุงระบบให้มีประสิทธิภาพ
1. เข้าใจ logic ของโปรแกรมได้ง่ายขึ้น Flowchart ช่วยให้ visualize ลำดับขั้นตอน logic และอัลกอริทึมของโปรแกรม ช่วยให้นักพัฒนาเข้าใจภาพรวม วิเคราะห์ปัญหา และแก้ปัญหาได้ง่ายขึ้น ตัวอย่างเช่น สมมติว่ามีโปรแกรมสำหรับคำนวณค่าเฉลี่ยของตัวเลข Flowchart จะแสดงขั้นตอนต่างๆ ดังนี้
2. เขียนโปรแกรมได้อย่างมีประสิทธิภาพ Flowchart ช่วยให้นักพัฒนาเขียนโปรแกรมได้อย่างมีลำดับ ชัดเจน รัดกุม และสามารถติดตามตรวจสอบขั้นตอนได้ง่าย ช่วยลดข้อผิดพลาดที่อาจเกิดจากการเขียนโค้ดโดยไม่ได้วางแผน ช่วยให้นักพัฒนาเขียนโปรแกรมได้รวดเร็ว ประหยัดเวลา และทรัพยากร
3. สื่อสารกับผู้อื่นได้ง่ายขึ้น Flowchart ช่วยให้นักพัฒนาสามารถสื่อสาร อธิบาย และแลกเปลี่ยนความคิดเกี่ยวกับโปรแกรมกับผู้อื่นได้ง่ายขึ้น ช่วยให้ผู้ที่ไม่เข้าใจการเขียนโปรแกรม เข้าใจ logic และอัลกอริทึม ของโปรแกรมได้ง่ายขึ้น ช่วยให้การทำงานเป็นทีมมีประสิทธิภาพ
4. แก้ไขข้อผิดพลาดได้ง่ายขึ้น Flowchart ช่วยให้นักพัฒนาสามารถระบุจุดผิดพลาด วิเคราะห์สาเหตุ และแก้ไขข้อผิดพลาดในโปรแกรมได้ง่ายขึ้น ช่วยให้นักพัฒนาสามารถมองภาพรวมของโปรแกรม และระบุจุดที่อาจเกิดข้อผิดพลาดได้ง่าย ช่วยให้นักพัฒนาสามารถทดสอบโปรแกรม และแก้ไขข้อผิดพลาดได้อย่างมีประสิทธิภาพ
5. ประโยชน์อื่นๆ Flowchart ช่วยให้นักพัฒนาวิเคราะห์และออกแบบโปรแกรมก่อนการเขียนโค้ด ช่วยให้ประหยัดเวลา และทรัพยากร ช่วยให้นักพัฒนาเขียนโปรแกรมที่มี modularity และ reusable code ช่วยให้นักพัฒนาเขียนโปรแกรมที่เข้าใจง่าย
ข้อจำกัดของ Flow chart
ข้อจำกัดของ Flow chart คือ ไม่เหมาะสำหรับระบบที่มีความซับซ้อนมาก เนื่องจากอาจทำให้ Flow chart มีขนาดใหญ่และยากต่อการอ่าน นอกจากนี้ Flow chart ยังไม่เหมาะสำหรับการแสดงรายละเอียดของขั้นตอนการทำงานในระดับต่ำ
- ความซับซ้อน:Flowchart อาจไม่เหมาะกับโปรแกรมที่มีความซับซ้อนสูง เพราะอาจทำให้ผังงานดูยุ่งยาก เข้าใจยาก และยากต่อการแก้ไข
- ความคล่องตัว:Flowchart เป็นเครื่องมือที่ค่อนข้างตายตัว ไม่สามารถปรับเปลี่ยนได้ตามสถานการณ์ เหมือนกับการเขียนโปรแกรม
- ขาดรายละเอียด: Flowchart แสดงเพียงภาพรวมของ logic ไม่ได้แสดงรายละเอียดปลีกย่อย
- ขาดการทดสอบ: Flowchart ไม่ได้แสดงการทดสอบโปรแกรม
Flow chart และ Pseudocode มีความแตกต่างกันอย่างไร?
Flow chart และ Pseudocode เป็นเครื่องมือที่ใช้ในการออกแบบและอธิบายอัลกอริทึมที่แตกต่างกัน Flow chart เป็นการใช้สัญลักษณ์แสดงขั้นตอนการทำงาน ในขณะที่ Pseudocode เป็นการเขียนคำอธิบายขั้นตอนการทำงานด้วยภาษาธรรมชาติ
สรุป
Flow chart หรือ ผังงาน คือ แผนภูมิที่แสดงลำดับขั้นตอนของกระบวนการ logic หรือ อัลกอริทึม ซึ่งช่วยให้เราเข้าใจขั้นตอน วิเคราะห์ปัญหา และแก้ปัญหาได้ง่ายขึ้น ในงานโค้ดดิ้ง Flow chart เป็นเครื่องมือที่มีประโยชน์อย่างมาก เพราะช่วยให้เราเข้าใจระบบได้ชัดเจน วิเคราะห์และแก้ไขปัญหาได้ง่ายขึ้น สื่อสารและอธิบายระบบให้ผู้อื่นเข้าใจได้ดีขึ้น รวมถึงช่วยในการวางแผน ออกแบบ และปรับปรุงระบบให้มีประสิทธิภาพ
ติดตามเนื้อหาที่น่าสนใจอื่นๆ ได้ที่
- เว็บไซต์: SPARK EDUCATION
- Facebook: https://www.facebook.com/sparkeducation.co
อ้างอิง
